A राष्ट्रगीत
राष्ट्रगीत
पंजाब, सिंधु, गुजरात, मराठा,
विंध्य, हिमाचल, यमुना, गंगा,
तव शुभ नामे जागे, तव शुभ आशिस मागे,
गाहे तव जयगाथा।
जनगण मंगलदायक जय हे,
जय हे, जय हे, जय हे,
राष्ट्रगीत कराओके 02
राष्ट्रगीत कराओके 03
Aa राज्यगीत
राज्यगीत
B प्रतिज्ञा
प्रतिज्ञा
C संविधान
संविधान
समाजवादी धर्मनिरपेक्ष लोकशाही गणराज्य
घडवण्याचा व त्याच्या सर्व नागरिकांस:
सामाजिक, आर्थिक व राजनैतिक न्याय;
विचार, अभिव्यक्ती, विश्वास, श्रद्धा;
व उपासना यांचे स्वातंत्र्य;
दर्जाची व संधीची समानता;
निश्चितपणे प्राप्त करुन देण्याचा
आणि त्याच्या सर्वांमध्ये व्यक्तीची प्रतिष्ठा
व राष्ट्राची एकता आणि एकात्मता
यांचे आश्वासन देणारी बंधुता
प्रवर्धित करण्याचा संकल्पूर्वक निर्धार करून;
आमच्या संविधानसभेत
आज दिनांक सव्वीस नोव्हेंबर १९४९ रोजी
याद्वारे हे संविधान अंगीकृत आणि अधिनियमित
करुन स्वत:प्रत अर्पण करत आहोत.
D प्रार्थना
प्रार्थना
E श्लोक
श्लोक
गुरुर्ब्रह्मा गुरुर्विष्णु: गुरुर्देवो महेश्वर: ।
गुरु: साक्षात् परब्रह्म तस्मै श्रीगुरवै नम: ।। १ ।।
वक्रतुण्ड महाकाय सूर्यकोटिसमप्रभ ।
निर्विघ्नं कुरू मे
देव सर्वकार्येषु सर्वदा ।। २ ।।
सर्वमंगलमांगल्ये शिवे सर्वार्थसाधिके
शरण्ये त्र्यंबके गौरि नारायणि नमोsस्तुते ।। ३ ।।
शांताकारं भुजगशयनं
पद्मनाभं सुरेशं ।
विश्वाधारं गगनसदृशं
मेघवर्णं शुभाङ्गम् ।
लक्ष्मीकान्तं
कमलनयनं योगिभिर्ध्यानगम्यम् ।
वन्दे विष्णुं
भवभयहरं सर्वलोकैकनाथम् ।। ४ ।।
कृष्णाय वासुदेवाय
हरये परमात्मने ।
प्रणत्क्लेशनाशाय
गोविंदाय नमो नम: ।। ५ ।।
या
कुन्देंदुतुषारहारधवला या शुभ्रवस्त्रावृता ।
या
वीणावरदंडमंडितकरा या श्वेतपद्मासना ।
या
ब्रह्माच्युत्शंकरप्रभृतिभि: देवै सदा वन्दिता ।
सा मां पातु सरस्वती
भगवती नि:शेषजाडयापहा ।। ६ ।।
ब्रह्मानंदं
परमसुखदं केवलं ज्ञानमूर्तिम् ।
द्वंद्वातीतं
गगनसदृशं, तत्त्वमस्यादिलक्षम् ।
एकं नित्यं विमलमचलं
सर्वधी: साक्षीभूतम् ।
भावातीतं
त्रिगुणरहितं सद्गुरूं तं नमामि ।। ७ ।।
पुण्यश्लोको नलो
राजा पुण्यश्लोको युधिष्ठिर: ।
पुण्यश्लोको
विदेहश्च पुण्यशोको जनार्दन: ।। ८ ।।
अहिल्या द्रौपदी
सीता तारा मंदोदरी तथा ।
पंचकन्या ना
स्मरेन्नित्यं महापातकनाशनम् ।। ९ ।।
अश्वत्थामा
बलिर्व्यासो हनुमानश्च विभीषण: ।
कृप: परशुरामश्च
सप्तैते चिरजीविन: ।। १० ।।
अयोध्या मथुरा माया
काशी कांची अवंतिका ।
पुरी द्वारावती चैव
सप्तैता मोक्षदायिका: ।। ११ ।।
F सुविचार
सुविचार
आजचा वार : शुक्रवार
आजची दिनांक : १५ / ११ / २०२४
G दिनविशेष
दिनविशेष
२०००
देशाचे अठ्ठाविसावे राज्य म्हणून झारखंड हे राज्य अस्तित्त्वात आले. राज्याचे पहिले मुख्यमंत्री म्हणून भाजपचे बाबूलाल मरांडी यांनी शपथ घेतली.
१९९९
रेवदंडा येथील निरुपणकार नानासाहेब धर्माधिकारी यांना हजारो समर्थभक्तांच्या साक्षीने प्रा. शिवाजीराव भोसले यांच्या हस्ते ‘शिवसमर्थ पुरस्कार’ प्रदान
१९९६
भारतीय शास्त्रज्ञ डॉ. त्रिलोकीनाथ खुशू यांना संयुक्त राष्ट्रांतर्फे दिला जाणारा ‘सासाकावा पर्यावरण पुरस्कार’ जाहीर. पर्यावरणाचे रक्षण आणि नियोजन या क्षेत्रातील उल्लेखनीय कामगिरीबद्दल त्यांची या पुरस्कारासाठी निवड झाली.
१९८६
सानिया मिर्झा – लॉन टेनिस खेळाडू
(Image Credit: Getty Images/Mark Kolbe)
१९४८
सुहास शिरवळकर – कादंबरीकार आणि रहस्यकथालेखक
(मृत्यू: ११ जुलै २००३)
१९२९
शिरीष पै – कवयित्री, लेखिका व सामाजिक कार्यकर्त्या. शिरीष पै यांचे ‘एक तारी’, ‘एका पावसाळ्यात’, ‘गायवाट’, ‘कस्तुरी’, ‘ऋतुचक्र’ असे अनेक कवितासंग्रह वाचकांनी डोक्यावर घेतले आहेत. ‘लाल बैरागीण’, ‘हेही दिवस जातील’ या कादंबऱ्यांचे लेखनही शिरीष पै यांनी केले आहे. ‘आईची गाणी’, ‘बागेतील जमती’ या बालसाहित्याची निर्मिती त्यांनी केली आहे. ‘हायकू’ हा काव्यप्रकार त्यांनी मराठीत रूढ केला. शिरीष पै यांनी सिनेमांचे परीक्षणही केले आहे. नर्गीस, राज कपूर, बलराज सहानी, वसंत देसाई अशा नामवंत कलाकारांच्या त्यांनी घेतलेल्या मुलाखती गाजल्या आहेत. त्या आचार्य अत्रे यांच्या कन्या होत.
(मृत्यू: २ सप्टेंबर २०१७)
(Image Credit: दैनिक प्रहार)
२०१५
सईद जाफरी – अभिनेता
(जन्म: ८ जानेवारी १९२९)
२०१२
कृष्ण चंद्र पंत – केन्द्रीय मंत्री व नियोजन मंडळाचे उपाध्यक्ष
(जन्म: ? ? १९३१)
१९९६
डॉ. माधवराव सूर्याजी पवार – कृषीतज्ञ, महात्मा फुले कृषी विद्यापीठाचे कुलगुरू
१९८२
विनायक नरहरी तथा आचार्य विनोबा भावे – भूदान चळवळीचे प्रणेते, महात्मा गांधींचे पट्टशिष्य, तत्त्वज्ञ, भारतरत्‍न (१९८३ मरणोत्तर), १९४० मध्ये महात्मा गांधींनी वैयक्तिक सत्याग्रहाच्या केलेल्या आंदोलनात पहिला सत्याग्रही म्हणून विनोबांची निवड केली. भूदान यज्ञात विनोबांनी देशभर पदयात्रा केली.
(जन्म: ११ सप्टेंबर १८९५ - गागोदे, पेण, रायगड)
(Image Credit: Wikipedia)
H पंचांग
पंचांग
I बोधकथा
बोधकथा
उंचावरील खिचडी
अंग गोठवणाऱ्या थंडीच्या दिवसात एका तलावाजवळून सकाळी फिरत असताना अकबर बादशहा बिरबलाकडे पाहून म्हणाला, "बिरबल, अशा या जीवघेण्या थंडीत एखादा माणूस फक्त 100 मोहरांसाठी, एक संपूर्ण रात्र स्वतःला थंड पाण्याच्या तलावात बुडवून ठेवेल का?
बिरबल म्हणाला, "महाराज अतिशय गरिबीने गांजलेला काटक मनुष्य हे दिव्य करून दाखविल," नंतर संध्याकाळ पर्यंत बिरबल ने असा एक माणूस शोधून राजवाड्यावर आणला. बादशाह त्याला म्हणाला, " हे बघ, कसल्याही प्रकारची ऊब न घेता अंग उघडे ठेवून, गळ्यापर्यंत बुडालेल्या अवस्थेत संपूर्ण रात्र त्या तलावात काढायची आहे. जर तू कोणतीही फसवणूक न करता हे कार्य केले तर तुला 100 मोहरा देण्यात येतील.
बादशहाची ती अट त्या गरजवंत इसमाने मान्य केली. व बादशाह ने ठेवलेल्या शिपायांच्या पाहऱ्यात तलावातील त्या थंड पाण्यात संपूर्ण रात्र काढून दाखवली.
दुसऱ्यादिवशी आता आपल्याला इनाम मिळेल या आशेने तो राजवाड्यावर पोहोचला. तेव्हा बादशहाने त्याला विचारले, "अशा बर्फासारखे थंड पाण्यात एवढ्या थंडीत तू संपूर्ण रात्र कशी काढलीस?" तेव्हा तो इसम म्हणाला, "हुजुर, आपल्या राजवाड्यातील सर्वात वरच्या मजल्यावर एक दिवा होता. त्या दिव्याकडे टक लावून पाहत मी कशीबशी रात्र काढली."
त्याचे हे बोलणे ऐकून दरबारातील बादशहाचा एक शिपाई म्हणाला, "हूजुर, त्या तलावापासून आपला राजवाडा जरी अर्ध्या तासाच्या अंतरावर असला तरीही सतत टक लावून वरच्या मजल्यावरील दिव्याकडे पाहिल्याने त्या दिव्याची थोडीफार का होईना उष्णता याला मिळाली असेल; आणि याचाच अर्थ की याने कसली ही ऊब न घेण्याची अट मोडली आहे. म्हणून ह्याला शंभर सुवर्ण मोहरा देऊ नका. बादशहाने शिपायाचे बोलणे मान्य करून त्या इसमाला दरबारातून बाहेर काढून दिले. दुःखी झालेला बिचारा इसम बिरबलाकडे आला. "मी तुला तुझे इनाम मिळवून देईन." असा बिरबलाने त्याला धीर दिला.
या घटनेच्या दुसर्‍या दिवशी बिरबल दरबारात आला नाही, म्हणून बादशहाने त्याच्याबद्दल चौकशी केली. तेव्हा दरबारातील एक जण हसत म्हणाला, "हुजूर, आपल्या लाडक्या बिरबलाला वेड लागलंय, यमुनेच्या वाळवंटात साधारण वीस हात उंचीचे तीन बांबू त्यांनी जवळ जवळ रोवलेत व त्या बांबूंच्या वरचे टोक एकत्र बांधून धान्याने भरलेली हंडी खिचडी तयार करण्यासाठी वर टांगून खाली गवताची एक लहानशी शेकोटी पेटवली आहे.
हा विचित्र प्रकार पाहण्यासाठी अकबर बादशाह स्वतः बिरबलाकडे आला. त्याला म्हणाला, "बिरबल, तू एवढा बुद्धिमान असताना तुझ्या डोक्यात हे खुळ कसे काय शिरले? तळाशी पेटवलेल्या या लहानश्या शेकोटीची ऊब वीस हात उंचावर टांगलेल्या त्या खिचडीच्या हंड्याला लागणे कसे शक्य आहे?
यावर बिरबल म्हणाला, "यात काय अशक्य? जर आपल्या वाड्याच्या वरच्या मजल्यावरच्या लहानशा दिव्याची ज्योत अर्ध्या तासाच्या अंतरावर असलेल्या व्यक्तीला ऊब देऊ शकते, तर शेकोटीची धग फक्त वीस हात उंचीवरच्या खिचडीच्या हंडीला का लागणार नाही?"
बिरबलाचे उत्तर ऐकून बादशहाच्या डोक्यात प्रकाश पडला. व दुसऱ्या दिवशी त्याने तलावात रात्र काढणाऱ्या त्या इसमाला बोलवून शंभर ऐवजी दोनशे सुवर्ण मोहोरा इनाम दिल्या.
J बातमीपत्र
बातमीपत्र
K स्पर्धाविश्व
स्पर्धाविश्व
L समूहगीते
समूहगीते
M पसायदान
पसायदान
आतां विश्वात्मके देवे, येणे वाग्यज्ञे तोषावे,
तोषोनि मज द्यावे, पसायदान हे ||१||
जे खळांचि व्यंकटी सांडो, तया सत्कर्मी रती वाढो,
भूतां परस्परे जडो, मैत्र जीवांचे ||२||
दुरितांचे तिमिर जावो, विश्व स्वधर्म सूर्ये पाहो,
जो जे वांछील तो ते लाहो, प्राणिजात ||३||
वर्षत सकळ मंडळी, ईश्वरनिष्ठांची मांदियाळी,
अनवरत भूमंडळी, भेटतु भूता ||४||
चला कल्पतरूंचे आरव, चेतना चिंतामणींचे गाव,
बोलती जे अर्णव, पीयूषांचे ||५||
चन्द्रमेंजे अलांछन, मार्तण्ड जे तापहीन,
ते सर्वाही सदा सज्जन, सोयरे होतु ||६||
किंबहुना सर्व सुखी, पूर्ण होवोनि तिहीं लोकी,
भजिजो आदिपुरुषीं, अखण्डित ||७||
आणि ग्रंथोपजिवीये, विशेषी लोकी इये,
दृष्टादृष्ट विजये, होआवेजी ॥८॥
येथ म्हणे श्री विश्वेश्वरावो, हा होईल दानपसावो,
येणे वरे ज्ञानदेवो, सुखिया झाला || ९ ||
पसायदान Mp3 ऐकापसायदान Mp3 - लता मंगेशकर
N मौन
मौन
पसायदान झाल्यानंतर सावकाश दीर्घ श्वास नाकातून आत घ्यावा व बाहेर सोडताना तोंडातून ओंकार उच्चार सावकाश करावा. ही कृती तीन वेळा करून शेवटी शांती हा शब्द तीन वेळा उच्चारून 2 मिनिटे मौन पाळा.
